Κριτικές
Ένα θρυλικό ζευγάρι της υπόγειας κουλτούρας που δοξάστηκε, αρχής δεδομένης, στα Εξάρχεια, – τα πολύ βαριά Εξάρχεια, τα δικά μας, τα αιώνια, τα αγνά.
Αιώνια νέοι και οι δύο αντιστέκονται… με το ήθος τους, το ταλέντο τους, αξιοζήλευτα προσγειωμένοι, χωρίς να απαρνιούνται το παρελθόν, άσκησαν την όρασή τους για μακριά, χωρίς να χάσουν τα κοντινά τους (για να επικαλεστώ την Γώγου)…
Δημοκράτες σε απίστευτο βαθμό, με σεβασμό στις δικές τους αξίες, που από το γαλάζιο του ορίζοντα της Σύρου, μας έστειλαν ένα «παλαιωμένο» πεζογράφημα, για έναν καθηγητή, τον Γεώργιο Κηπιώτη, στην εκπνοή του 2016.
Θεωρώ ότι αυτό το «παλαιωμένο» είναι όλα τα λεφτά σήμερα, γεμάτο υγεία. Αν και το έχουν καταφέρει ελάχιστοι. Γιατί η πλειοψηφία δεν δέχεται να έχει δασκάλους, φίλους και ο όρος «κοινωνικός παρατηρητής» της είναι άγνωστος. Μόνο με γνώση πάμε μπροστά. Και το παρελθόν είναι μια πηγή γνώσης, όσο και το παρόν. Σε λογοτεχνία και καθημερινή ζωή. Το να είσαι μαθητής είναι επιβεβλημένο. Αν δεν διδαχθείς πώς θα προχωρήσεις; Και οι γίγαντες της λογοτεχνίας πήραν γνώση και διδάχτηκαν από τους ανθρώπους του λαού. Όλη η μεγάλη λογοτεχνία είναι λαϊκή και το τελευταίο βιβλίο του Τέου και της Μιντιλούς τα έχει όλα αυτά. Τουτέστιν γνώση, λαϊκή σοφία και ένα υπέροχο άρωμα κατευθείαν από τα παλιά. Συμφωνείς ή όχι μαζί του, το βλέπεις ως αυτό που θα έπρεπε να είναι η λογοτεχνία. Μια κατάθεση ψυχής και μια καταγραφή του κοινωνικοπολιτικού γίγνεσθαι της εποχής που για να την ανακαλύψεις πρέπει να ψάξεις και να ανοίξεις κλειστές πόρτες. Με σεβασμό και επιμονή. Να πώς το ορίζουν οι ίδιοι:
« Αγαπητέ Αναγνώστη, το βιβλίο Γεώργιος Κηπιώτης, ένας φίλος των παιδιών, είναι ένα κομμάτι μούχλας μιας μουχλιασμένης εποχής και μιας μουχλιασμένης ζωής. Δηλαδή είναι κομμάτι της συντηρητικής ελλαδικής καθημερινότητας παλαιότερων χρόνων. Ο καθηγητής Γεώργιος Εμμ. Κηπιώτης γεννήθηκε το 1872 κι έζησε μέχρι το 1971 δηλ. έναν ολόκληρο αιώνα κατά τον οποίο, στη βαλκανική χερσόνησο και στο Αιγαίο, συνέβησαν συγκλονιστικά γεγονότα.
Ένας περίεργος συγγραφέας όπως είμαι εγώ αλλά και η αλλόκοτη σύντροφός μου, έχοντας ψαχουλέψει επί πολλά χρόνια σε σκονισμένα αρχεία, ανακαλύψαμε τα χειρόγραφά του, κι ήταν σαν να ανακαλύπταμε μια ζωή πεταμένη στα σκουπίδια. Διαβάσαμε όλο αυτό το μουχλιασμένο χαρτομάνι κι όταν τελειώσαμε, γοητευμένοι, αποφασίσαμε να κάνουμε ένα βιβλίο που θα περιέχει τα γραπτά του αλλά και μια συνομιλία με τον άνθρωπο εκείνον, τον άνθρωπο μιας άλλης εποχής, ένα «μετρημένο άνθρωπο» που μέρα τη μέρα κατέγραφε σχολαστικά τις σημαντικότερες στιγμές του μικρού του σύμπαντος αλλά και τα σπουδαιότερα κοινωνικά και πολιτικά συμβάντα του καιρού του.
Μικρές και μεγάλες ιστορίες της χώρας μας αλλά και κάποιων γειτονικών χωρών διαγράφονται ανάγλυφα μέσα από τα κείμενά του. Τα γραπτά του, τα ημερολόγια καθώς και η εκτενής επιστολογραφία που άφησε πίσω του αποτελούν μια γενικότερη μαρτυρία της εποχής αλλά συνάμα και το ψυχογράφημα ενός δασκάλου που προσπαθεί με πάθος να μεταδώσει τη γνώση στους νεώτερους.
Στη διάρκεια της ανάγνωσης αυτού του πολυποίκιλου υλικού υπήρξαν στιγμές που ταυτιστήκαμε με τον άνθρωπο εκείνης της εποχής, αλλά και άλλες πάλι φορές που δεν τον καταλαβαίναμε και οργιζόμαστε μαζί του αισθανόμενοι την απόσταση του χρόνου να μας χωρίζει· άλλοτε ξεπρόβαλλε μέσα από τα γραφόμενα ανάγλυφη η μορφή του άνδρα που εμπνέει και μας γοήτευε, ενώ άλλες φορές τον βρίσκαμε πληκτικό, στεγνό κι εντελώς συντηρητικό, εκφραστή μιας εποχής που σήμερα πολλοί από εμάς, ως μαζοχιστές που είμαστε κατά βάθος, νοσταλγούμε.
Και στη διάρκεια της ανάγνωσης του βιβλίου να έχετε κατά νου ότι τα κόκκαλα του δασκάλου μπορεί και να τρίξουν από χαρμολύπη όμως η ψυχούλα του σίγουρα θα φτερουγίσει ανάλαφρα…
Με τη Φιλία μας
Τέος Ρόμβος και Μιντιλού
Επιμύθιον: Κάποια στιγμή η Μιντιλού μου είπε: «Να μη δώσουμε τον τίτλο ένας Φίλος των Παιδιών στο βιβλίο, γιατί τα μυαλά των ανθρώπων είναι πονηρά», «Μπα, πού να πάει τώρα το μυαλό του καθενός…», της είπα γω. Τώρα όλοι με σταματούν στο δρόμο και μου λένε: «Ρε Ρόμβε, μπας κι αυτός ο άνθρωπος ήταν τοιούτος;…»
Μικρά ρήγματα στον εφησυχασμό του Γιώργου Σταματόπουλου Έχω διαβάσει όλα του τα βιβλία. Σπάνια συναντάς σε συγγραφέα τόσο τρυφερή και ταυτόχρονα σκληρή γραφή. Καμωμένη λες η πένα του από το ίδιο του το δέρμα, από το ίδιο του το αίμα. Αυτή την πένα βουτάει στον νου του και αποτυπώνει αριστουργήματα. Ακούραστος ταξιδευτής και αναγνώστης της παγκόσμιας λογοτεχνίας – και πού δεν έχει ζήσει. Μπαρκάρισε στα δεκάξι του (μετά από προτροπή του πατέρα του!). Κατά διαστήματα έζησε στη Λατινική Αμερική, την Αμερική, την Ιαπωνία. Για πολύ καιρό (1966-1969) στη Γαλλία, τη Γερμανία (1969-1974), την Αθήνα (1974-1981) και λίγο στο Κογκό· από τις αρχές της δεκαετίας του ’90 ζει με τη σύντροφό του Μιντιλού στην Άνω Σύρο. Οι δυο τους περιμένουν ήρεμα τον θάνατο: «Ο θάνατος έρχεται αργά, πλησιάζει, ακούω τα αχνά βήματά του», σημειώνει στον επίλογο του καινούργιου του βιβλίου «Γεώργιος Κηπιώτης» με υπότιτλο «Ένας φίλος των παιδιών». Δεν θυμάμαι σε ποιο από τα βιβλία του έχω διαβάσει ό,τι πιο ωραίο έχει γραφεί (για τη δική μου αντίληψη) για το γυναικείο σώμα· μάλλον από το εξαιρετικό «Κείμενο Πάθος». Θυμάμαι όταν διάβαζα το «Ρώτα τον άνεμο» του Αμερικανού συγγραφέα Τζον Φάντε (αγαπημένου του Μπουκόφσκι) σε δική του μετάφραση· μετάφραση-ποίηση και πώς αλλιώς αφού είχε συναναστραφεί με μπιτ ποιητές, ήταν στον Μάη του ’68 στο Παρίσι, πρωτοστάτησε σε καταλήψεις και κοινόβια, ίδρυσε εκδοτικό οίκο με πολλά αντεργκράουντ και περιθωριακά κείμενα. Εντυπωσιάζει και η δοκιμιακή του γραφή, ιδίως στην ιστορία του Πλωτίνου Ροδοκανάκη, εξέχοντος Έλληνα αναρχικού του 19ου αιώνα, που έδρασε στο Μεξικό (εξάδελφου του Ροΐδη).Μπορεί ο καθείς να διαβάσει όλα του τα βιβλία σε ηλεκτρονική μορφή αφού από το 2011 ελευθέρωσε το σύνολο του έργου του στο διαδίκτυο (ούτε πνευματικά δικαιώματα και έτερα υλότροπα ούτε συγγραφικές ματαιοδοξίες· αυτάρκης και ελεύθερος).Ας διαβάσουμε από το τελευταίο του βιβλίο:«Γράφοντας θέλησα να αφηγηθώ όλες τις ιστορίες του κόσμου κι ακόμη όσα σκεπτόμουν και παρατηρούσα γύρω μου. Και το πάθος μου να αφουγκραστώ τη ζωή, τις ζωές των άλλων, τις σκέψεις τους τις ενδόμυχες ξεχείλιζε.Πρόθεσή μου ήταν και είναι να αφυπνίσω, να ενσπείρω την ανησυχία, να δημιουργήσω κάποια μικρά ρήγματα στις εφησυχασμένες συνειδήσεις, να κινητοποιήσω τα νεαρά μυαλά που θα με διαβάσουν και να κάνω μαζί τους κάποιες νοερές συζητήσεις.Και τούτο γιατί κατανόησα ότι πολλοί από εμάς ζούμε και βιώνουμε συνειδητά μόνο ένα μικρό κομμάτι της ζωής μας, ενώ από τις βαθύτερες επιθυμίες μας ένα ελάχιστο μέρος πραγματοποιείται, κι αυτό αποσπασματικά, κατακερματισμένα, μιας και ζούμε χωρίς σκέψη, ακολουθώντας σαν υπνωτισμένοι μια πορεία που δεν χαράξαμε εμείς, και το πιο βασικό, μη διαθέτοντας τον απαραίτητο χρόνο για τον εαυτό μας».Συγγραφέας ο Τέος Ρόμβος βεβαίως (γεν. 1945, στο Κουκάκι Αθήνας).Εφημερίδα των Συντακτών 10.05.2017
Θεσσαλονίκη 12/12/16
Τέο και Χαρά,διάβασα το νέο σας βιβλίο με μεγάλη Χαρά. Τέο, για λογοτέχνης είσαι μάλλον εξαιρετικός δοκιμιογράφος και μάλιστα μου θύμισες έναν πολύ συμπαθή σ’ εμένα κοινωνιολόγο, τον Μπουρντιέ. Κι αυτό γιατί είχε επίσης μια αναστοχαστική ματιά στη γραφή του. Η αρτιότητα της έκδοσης μάλλον οφείλεται στην μικρή ηρωίδα Μιντιλού και τον Κώστα στους οποίους επίσης αξίζουν συγχαρητήρια. Εξαιρετική επίσης η σύνθεση του αρχειακού υλικού, συνθέτουν ένα ωραίο παζλ, μπράβο σας.πολλά φιλιά
Christos Mais,
PhD Candidate, Leiden University Centre for the Arts in Society (LUCAS)
Γεώργιος Κηπιώτης: Ένας φίλος των παιδιών
Τέος Ρόμβος & Μιντιλού
του Χρίστου Μάη
Θεωρώ σχεδόν απίθανο κάποιος ο οποίος αντικρίζει το συγκεκριμένο βιβλίο να θεωρήσει πως είναι κάτι το οποίο θα λαχταρούσε να διαβάσει. Ο τίτλος, παρότι ακριβέστατος ως προς την περιγραφή της κεντρικής μορφής του βιβλίου, είναι συνάμα παραπλανητικός μιας και δεν υπονοεί καν το πόσο πολύπλευρη είναι αυτή η προσωπικότητα, και ως εκ τούτου τα πόσα άκρως ενδιαφέροντα ζητήματα πραγματεύεται το πόνημα αυτό των Ρόμβου, Μιντιλού και Κηπιώτη. Ακόμη κι αν κάποιος δεν σταθεί στον τίτλο και το φυλλομετρήσει, πιθανώς να διστάσει μπροστά στις αμέτρητες σελίδες της καθαρεύουσας. Κι όμως, οι συγγραφείς συνέθεσαν με τέτοιο τρόπο τα αρχειακά τεκμήρια ούτως ώστε το βιβλίο να έχει ροή και ρυθμό. Μάλιστα η εναλλαγή των ζητημάτων τα οποία πραγματεύεται το κάθε κεφάλαιο, σε συνδυασμό με τα αναστοχαστικά δοκίμια του Ρόμβου, κρατάει αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη.
Η προσφορά του Τέου Ρόμβου στην σύγχρονη ελληνική λογοτεχνία είναι αδιαμφισβήτητη, τουλάχιστον για όσους τον διαβάζουν. Στο προηγούμενό του βιβλίο, το Γεώργιος Νέγρος: Ο τίγρης του Αιγαίου απέδειξε πως εάν δεν γινόταν ένας εξαιρετικός συγγραφέας θα μπορούσε να γίνει ένας εξίσου εξαιρετικός ιστορικός γλωσσολόγος, επανασυνθέτοντας την γλώσσα του Αιγαίου κατά τον 19ο αιώνα με τέτοιο τρόπο ούτως ώστε θα μπορούσε εύκολα να μας πείσει ότι πρόκειται για τα χειρόγραφα κάποιου που ανευρέθησαν κάπου στη Σύρα, όπως έγινε με το αρχείο του Κηπιώτη. Αυτό το τελευταίο αποτέλεσε άλλωστε την αφορμή αλλά και το υλικό για το παρόν βιβλίο. Σε αυτό ο Ρόμβος και η Μιντιλού μας παρέχουν επί της ουσίας δυο βιβλία κι όχι ένα.
Οι συγγραφείς μέσω της αρχειακής σταχυολόγησης μας παρέχουν ένα συνεκτικό ιστορικό αφήγημα. Αυτό αποτελεί την πορεία της ζωής του Γεωργίου Κηπιώτη, ή καλύτερα αυτό της νεώτερης Ελλάδας μέσω της ζωής του Κηπιώτη. Ο Κηπιώτης, θεολόγος αλλά κυρίως γυμναστής, εμφορούμενος από τον ελληνικό μεγαλοϊδεατισμό —τον εθνικισμό δηλαδή του τέλους του 19ου και των αρχών του 20ου αιώνα— προκειμένου να υπηρετήσει τις ιδέες του ταξίδεψε και τοποθετήθηκε σε μια σειρά από περιοχές της οθωμανικής αυτοκρατορίας προκειμένου να αφυπνίσει εθνικά τους εκεί πληθυσμούς. Εν τέλει, από μια σειρά από συγκυρίες, σχετιζόμενες και με τις πολιτικές εξελίξεις και τον εθνικό διχασμό —καθότι δεδηλωμένος Βενιζελικός— βρέθηκε στη Σύρο όπου και παρέμεινε επί της ουσίας μέχρι το τέλος της ζωής του. Ο Κηπιώτης υπήρξε ιδεολόγος, φυσιολάτρης, και αφοσιωμένος στη νέα γενιά. Την τελευταία την υπηρέτησε ως γυμναστής, δάσκαλος, πρόσκοπος, αλλά κυρίως ως φίλος. Μέσα από τα κείμενά του, την αλληλογραφία του με συγγενείς και φίλους, πολλοί εκ των οποίων ήταν μαθητές του ή πρόσκοποί του, παρακολουθούμε την κοινωνική και ιστορική εξέλιξη της νεώτερης Ελλάδας αλλά και της Ευρώπης, τις επιδράσεις των πολέμων και των οικονομικών κρίσεων στην Ελληνική, αλλά όχι μόνο, κοινωνία. Παρακολουθούμε λ.χ. την γεωγραφική ανάπτυξη του Ελληνικού κράτους μέσω των Βαλκανικών πολέμων αλλά και την συρρίκνωσή του μετά την αποτυχημένη ιμπεριαλιστική εκστρατεία της δεκαετίας του ’20. Βλέπουμε τα αποτελέσματα του Εθνικού Διχασμού με τις συνεχείς απολύσεις και μεταθέσεις δημοσίων υπαλλήλων, αλλά και τις συλλήψεις και τραμπουκισμούς κατά των αντιφρονούντων. Γίνεται θεατή η βίωση της κρίσης του μεσοπολέμου από τα λαϊκά και μικροαστικά στρώματα αλλά και το μέγεθος της επισιτιστικής κρίσης κατά τη διάρκεια της Κατοχής. Αυτά είναι ορισμένα από τα ζητήματα και γεγονότα τα οποία θίγονται μέσω της πορείας του βίου του Κηπιώτη.
Ταυτόχρονα με την εξέλιξη του βιβλίου έχουμε μια σειρά από αναστοχαστικά δοκίμια του Τέου Ρόμβου. Τα δοκίμια αυτά πραγματεύονται ζητήματα τα οποία θίγονται στο βιβλίο, όπως ο πατριωτισμός και ο εθνικισμός τόσο γενικά όσο και ειδικά ως προς την περίπτωση της Μακεδονίας. Τα ζητήματα της πολιτικής, της παιδείας, της στρατιωτικοποίησης της ζωής μέσω της πραγμάτευσης του προσκοπισμού είναι ακόμη μερικά ζητήματα πάνω στα οποία στοχάζεται και ταυτόχρονα αυτοαναλύεται ο Ρόμβος. Επιπλέον γίνεται αναφορά και σε ζητήματα όπως ο έρωτας και ο θάνατος με τη βαθιά προσωπική και συνάμα βαθιά διεισδυτική ματιά του συγγραφέα.
Θα ήταν παράληψη να μην αναφερθώ στην άκρως προσεγμένη έκδοση και αξίζουν συγχαρητήρια στους συνεπιμελητές, Κώστα Δεσποινιάδη και Χαρά Πελεκάνου. Στον πρώτο αξίζουν επιπλέον συγχαρητήρια γιατί μας παρέδωσε μια έκδοση που την σήμερον ημέρα μάλλον θα παρέμενε σε κάποιο συρτάρι όπως τα αρχεία του Κηπιώτη μέχρι να τα βρει κάποιος Τέος και κάποια Χαρά μιας μεταγενέστερης εποχής.
Το blog του βιβλιοφάγου 27.12.2016
Από την εκπομπή του Δημήτρη Φύσσα «Αθήνα το φελέκι σου»
*****
«Ανέστησαν» έναν φίλο των παιδιών
του Γιάννη Ρουσσουνέλου
Το βιβλίο του Τέου Ρόμβου και της Μιντιλού για τον Γεώργιο Κηπιώτη
Πώς μπορείς να «αναστήσεις» έναν άνθρωπο και μια ολόκληρη εποχή την οποία έζησε; Δύσκολο, αλλά όχι ακατόρθωτο για τον Τέο Ρόμβο, που μέσα από τις σελίδες του βιβλίου του «Γεώργιος Κηπιώτης – Ένας φίλος των παιδιών», κατάφερε, με τη βοήθεια της συντρόφου του Μιντιλού, να «αναστήσει» τον εκπαιδευτικό Γεώργιο Κηπιώτη, όπως «ανέστησε» και τη δύσκολη πολιτικά και κοινωνικά εποχή στην οποία έζησε ο Κηπιώτης (1872 – 1971), με μια μεγάλη περίοδο της ζωής του (1919 – 1871) στη Σύρο.
Τέος Ρόμβος: Από τα πέρατα του κόσμου στην Άνω Σύρο
Ο Τέος Ρόμβος, γνωστός στη Σύρο, στην Ελλάδα και το εξωτερικό, έχει να επιδείξει ένα πλούσιο βιογραφικό: «…γεννήθηκε το 1945 στο Κουκάκι της Αθήνας. Μπαρκάρισε στα καράβια το 1961 μετά από προτροπή του πατέρα του. Στη συνέχεια έζησε κατά διαστήματα στη Λατινική Αμερική, στην Ιαπωνία, στις Ηνωμένες Πολιτείες κι αλλού. Έζησε μόνιμα στη Γαλλία (1966-1969), στη Γερμανία (1969-1974 και 1987-1991), στην Αθήνα (1974-1981)[1]. Το 1984-1985 έζησε για μικρό χρονικό διάστημα στο Κογκό. Σήμερα ζει στην Άνω Σύρο…»
Εντυπωσιακή εξάλλου και η συγγραφική δουλειά του: «…Εξέδωσε τα βιβλία «Τρία φεγγάρια στην πλατεία», «Κείμενο Πάθος», «Γεώργιος Νέγρος, o Τίγρης του Αιγαίου», την ιστορία του Πλωτίνου Ροδοκανάκη, σπουδαίου Έλληνα αναρχικού του 19ου αιώνα που έδρασε στο Μεξικό, «Πλάνος Δρόμος», «Τηλεφυματίωση», «Κρυφά Ταξίδια», «Ασσασίνοι του Βορρά Δροσουλίτες του Νότου» και «Ίχνη». Επίσης έχει κάνει μεταφράσεις, όπως το «Ανθολόγιο των Κακών Αμερικάνων», τα «Παραμύθια της Αφρικής» που συνέλεξε κατά τη διαμονή του στο Κογκό, «Αντεργκράουντ της Νέας Εποχής», «Ρώτα τον Άνεμο του Τζον Φάντε», «Σημειώσεις ενός πορνόγερου του Μπουκόφσκι» κ.ά. Το Φεβρουάριο του 2011 ελευθέρωσε το σύνολο του έργου του στο διαδίκτυο. Πέραν αυτών, το 1977 συμμετείχε στην ταινία «Πέφτουν οι σφαίρες σαν το χαλάζι» του Νίκου Αλευρά, ενώ το ’98 γύρισε σε συνεργασία με τον φίλο του Νίκο Θεοδοσίου το συριανό ντοκιμαντέρ «Οι τοίχοι που τραγουδούν»…»
Γεώργιος Κηπιώτης: Γραπτά ενός αιώνα που δεν έσβησε ο χρόνος
Από την άλλη πλευρά βρίσκεται ο εκπαιδευτικός Γεώργιος Εμμ. Κηπιώτης, για τον οποίο μας δίνει στοιχεία ο Τέος Ρόμβος: «…γεννήθηκε το 1872. Έζησε έναν ολόκληρο αιώνα κατά τον οποίο, στην περιοχή που ζούμε, συνέβησαν συγκλονιστικά γεγονότα. Τα γραπτά του, τα ημερολόγια καθώς και η εκτενής επιστολογραφία που άφησε πίσω του αποτελούν μια γενικότερη μαρτυρία της εποχής αλλά συνάμα και το ψυχογράφημα ενός δασκάλου που προσπαθεί με πάθος να μεταδώσει τη γνώση στους νεώτερους».
Η ανακάλυψη ενός πλούσιου έντυπου υλικού, στην εγκαταλειμμένη και ερειπωμένη κατοικία του Γεώργιου Κηπιώτη, έγινε κάτω από ευτυχείς συγκυρίες μέσω των οποίων το υλικό αυτό έφτασε στα χέρια του Τεό και της Μιντιλού, για να αξιοποιηθεί στη συνέχεια με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
Μάζεψαν μια ολόκληρη ιστορία
Συγκεκριμένα, όπως αναφέρεται στο βιβλίο «…Οι κληρονόμοι του Κηπιώτη -κάποιοι συγγενείς- όταν απέκτησαν την κυριότητα του ταπεινού σπιτιού (σ.σ στην περιοχή του Αγίου Δημητρίου στη Σύρο), το επισκέφθηκαν και αφού προφανώς πήραν ό,τι θεώρησαν πως είχε κάποια αξία, τα υπόλοιπα, το μεγάλο κομμάτι της βιωμένης ζωής του, της ιστορίας του, δηλαδή τα προσωπικά ενθυμήματα, τις φωτογραφίες ημερολόγια και αλληλογραφία, απλώς τα πέταξαν. Και όταν κάποια στιγμή διαπίστωσαν ότι στους τίτλους ιδιοκτησίας το αγρόκτημα έφτανε μέχρι τη θάλασσα, προσέλαβαν δικηγόρο για να διεκδικήσουν την κυριότητά του από το Δημόσιο μη γνωρίζοντας, ίσως, ότι ο Δάσκαλος είχε δωρίσει μέρος του κτήματος για να περάσει ο δρόμος και να φυτευτεί με πεύκα η πλαγιά μέχρι κάτω στη θάλασσα. Και ευτυχώς που η Δασική Υπηρεσία στάθηκε στο ύψος της και δεν τους έκανε το χατίρι. Όμως, το αγρόκτημα ακολουθώντας τη μόδα της εποχής μας πουλήθηκε σε μια οικοδομική εταιρεία που γκρέμισε το ταπεινό σπιτάκι και στη θέση του κατασκεύασε 4 διώροφες μεζονέτες οι οποίες, λόγω της οικονομικής κρίσης και της κρίσης αξιών στις οποίες βολοδέρνει η χώρα μας, στέκουν σήμερα ημιτελείς….»
Πριν την πλήρη κατεδάφιση, πάντα κάτω από τις ευτυχείς πάντα συγκυρίες, επισκέφτηκαν τον χώρο μέσω μιας φίλης της που ενδιαφερόταν να το αγοράσει και βρέθηκαν μπροστά σε «έναν μικρό θησαυρό», δηλαδή τις επιστολές που έστελνε ή λάβαινε ο Κηπιώτης και μέσω αυτών ξεδιπλωνόταν μια ολόκληρη εποχή.
«Διάλογος» με έναν άνθρωπο του περασμένου αιώνα
Να πώς μεταφέρει το χρονικό διάστημα της επιλογής των επιστολών και της συγγραφής του βιβλίου ο Τέος Ρόμβος: «Στη διάρκεια της ανάγνωσης αυτού του πολυποίκιλου υλικού υπήρξαν στιγμές που ταυτιστήκαμε με τον άνθρωπο μιας άλλης εποχής αλλά και άλλες πάλι φορές που δεν τον καταλαβαίναμε και οργιζόμαστε μαζί του αισθανόμενοι την απόσταση του χρόνου να μας χωρίζει- άλλοτε ξεπρόβαλλε μέσα από τα γραφόμενα ανάγλυφη η μορφή του άνδρα που εμπνέει και μας γοήτευε, ενώ άλλες φορές τον βρίσκαμε πληκτικό, στεγνό και εντελώς συντηρητικό.
…και ήταν η Μιντιλού, η σύντροφος της ζωής μου, που με έμαθε να κάνω προσπάθεια ώστε να κατανοήσω το δάσκαλο Γ. Κηπιώτη, μολονότι μας χωρίζουν πολλά και ουσιαστικά. Η γυναικεία φύση της, πιο ανεκτική, μου έδειξε το δρόμο της κατανόησης του «άλλου». Κουβεντιάζοντας λοιπόν οι δυο μας, σκεφτήκαμε ότι θα μπορούσαμε να δημιουργήσουμε ένα «διάλογο» με τον άνθρωπο εκείνο, έναν άνθρωπο του προηγούμενου αιώνα.
Και έτσι αποφασίσαμε να κάνουμε ένα βιβλίο με όλο το υλικό που άφησε πίσω του ο δάσκαλος Γ.Ε. Κηπιώτης όπου περιγράφεται η ζωή και η εποχή του και να συμπεριλάβουμε και τη δική μας μαρτυρία, τις δικές μας απόψεις και διαφωνίες, αλλά και τις παραδοχές μας. Σαν μια συνομιλία μεταξύ ανθρώπων που έζησαν σε δύο διαφορετικές εποχές. Γιατί εκείνος, ο Κηπιώτης, μας έκανε να σκεφτούμε και να νιώσουμε τις αξίες μιας εποχής, που δεν είναι πλέον αξίες του σήμερα…».
Μια ανεκτίμητη παρακαταθήκη
Τελικά, οι δυο συνοδοιπόροι του Γεώργιου Κηπιώτη, μέσα από τις επιστολές του ως αποστολέα ή παραλήπτη, έζησαν όλο αυτό το διάστημα του «ξεσκαρταρίσματος» τόσων χειρόγραφων εκείνα που έζησε και βίωσε ο ίδιος, δίνοντας μας, έτοιμο πια υπό μορφή βιβλίου, το αποτέλεσμα ενός ευγενικού αγώνα, αυτού της διάσωσης μιας σημαντικής εποχής, ώστε να μείνει παρακαταθήκη όχι μόνο στους Συριανούς, μιας και ένα μεγάλο μέρος της ζωής του το πέρασε εδώ, αλλά και σε όλους τους Έλληνες.
εφημ. Ο ΛΟΓΟΣ, 14.3. 2017
Τεος Ρομβος 